ევოლუციის ერთიანი პროცესი შედგება ორი ეტაპისაგან: მიკროევოლუცია და მაკროევოლუცია. მიკროევოლუცია ეწოდება პროცესს, რომელიც მიმდინარეობს სახეობის შიგნით და ცვლის მას. იგი არის საწყისი ეტაპი, მიმდინარეობს დროის მოკლე შუალედში და შესწავლისთვის ხელმისაწვდომია. მაკროევოლუცია მიმდინარეობს გვარებში, ოჯახებში, კლასებში, ე.ი. დიდ სისტემატიკურ კატეგორიებში. სახეობებიდან ახალი გვარების, გვარებიდან ახალი ოჯახის და ა.შ. წარმოქმნის პროცესს მაკროევოლუცია ეწოდება. იგი დროის გრანდიოზულ შუალედში მიმდინარეობს და შესწავლისთვის მიუწვდომელია.
სახეობას ახასიათებს ბიოლოგიური პროგრესი და ბიოლოგიური რეგრესი. პროგრესისთვის დამახასიათებელია ინდივიდთა რიცხვის გაზრდა, არეალის გაფართოება, სახეობებისა და პოპულაციების რიცხვის ზრდა. რეგრესისთვის დამახასიათებელია პროგრესის საპირისპირო ნიშნები. ბიოლოგიური პროცესი ხორციელდება სამი გზით: არომორფოზით, იდიოადაპტაციითა და დეგენერაციით. არომორფოზი არის ორგანიზაციის დონის ამაღლება. იდიოადაპტაცია არის მოცემულ კონკრეტულ პირობებთან შეგუება. დეგენერაცია გულისხმობს ორგანიზაციის დონის გამარტივებას, თუმცა არ გამორიცხავს ბიოლოგიურ პროგრესს.
